Liberale Senioren Groot Leuven : Maatregelen eindeloopbaan en vergrijzingLeuven, 27 nov 2005
MINISTERIELE MAATREGELEN EINDELOOPBAAN EN VERGRIJZING VALLEN NIET IN DE SMAAK !
WAT IS ONZE MENING NA EEN OPINIEPEILING ?
Er werden zowat 4000 e-mails verstuurd met de vragen van onze
opiniepeiling naar VLD-leden en -mandatarissen, VLD-Jongeren,
VLD-Senioren, VLD-Vrouwen, de leden van een aantal liberale
verenigingen en aan een aantal sympathisanten. De antwoorden , ons
toegestuurd tussen 5 juli en 30 oktober 2005, zijn genummerd van a0 tot
a60 en dit voor elk soort vraag die werd gesteld en waarop een antwoord
of een gedeelte van een antwoord werd geformuleerd. Indien de leeftijd
vermeld werd, staat deze ook aangeduid bij het antwoord op de eerste
vraag die werd gesteld.
Onderzoeken we de antwoorden op een aantal van de voorgestelde
maatregelen. Hoe worden deze ingeschat en beoordeeld door de
ondervraagden gedurende onze opiniepeiling ? Wat stellen wij eventueel
in de plaats ? Welke zijn onze besluiten i.v.m. de algemene en/of
globale opmerkingen ?
Niet iedereen bezorgde ons een antwoord op alle vragen. Soms werd
zelfs een heel levensverhaal verteld . Een aantal algemene en globale
opmerkingen worden hier afzonderlijk behandeld. Hieruit blijkt ook dat
nog heel wat andere onderwerpen de gemoederen verontrusten. Tijd dus
voor politici om er bij stil te staan.
Een bijna identiek antwoord werd ons toegestuurd onder de vorm van
een voorgekauwde brief opgesteld door de studiedienst van de VLD en ons
toegezonden door een 8-tal VLD-parlementairen. De tekst van de toegezonden antwoorden wordt hierna schuingedrukt weergegeven.
Algemene en/of globale opmerkingen
1. Geformuleerde opmerkingen
a2. (53) Akkoord met alle maatregelen
a3, a4, a7, a8, a48, a50, a55, a57 : Antwoord voorbereid door de studiedienst van de VLD
Ik ontving uw mail d.d. 5 juli jl. met betrekking tot het
eindeloopbaandebat en de vergrijzing in goede orde. Dienaangaande het
volgende: Zoals u in uw mail opmerkt gaat het inderdaad om een lijvige
nota van 99 pagina’s om precies te zijn. U stelt tevens terecht
vast dat de gepensioneerden van vandaag ‘met rust worden
gelaten’. Een logische gevolgtrekking, vermits de nota in eerste
instantie betrekking heeft op de actieven van vandaag, meer in het
bijzonder de oudere werknemers die moeten worden gestimuleerd om langer
aan het werk te blijven. Voor de huidige gepensioneerden wordt echter
een verbetering voorzien, met name het optrekken van de barema’s
inzake bijverdienen. Zoals u wellicht weet is het streven van de VLD om
gepensioneerde 65-plussers onbeperkt te laten bijverdienen bovenop hun
pensioen.
Evenwel merken we op dat de nota waarvan sprake geen definitieve
tekst is, maar een discussienota die het voorwerp van onderhandelingen
kan uitmaken. Bovendien bevat de nota een indrukwekkend aantal
maatregelen dat moet worden beschouwd als een geheel. Het spreekt voor
zich dat zich onder de voorstellen ook minder populaire maatregelen
bevinden, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat er zich ook een
aantal maatregelen in bevinden die erop gericht zijn het werkcomfort
van (oudere) werknemers te verbeteren en de werkdruk te verminderen. Of
om het met een uitdrukking te zeggen: er wordt zowel de wortel als de
stok gehanteerd.
Indien men wil polsen naar een correcte inschatting van de
appreciatie van ouderen en anderen ten aanzien van de voorliggende
tekst, lijkt het ons dan ook noodzakelijk de globale uitdaging te
schetsen en daarbij aansluitend het globale plan voor evaluatie voor te
leggen. Het uitpikken van een aantal maatregelen, inzonderheid
maatregelen die vervroegd uittreden ontmoedigen, dreigt een niet
representatief beeld te schetsen van het globale eindeloopbaandebat.
Zoals u weet is het precies de uitdaging om op basis van de
discussienota ‘Actief ouder worden’ te streven naar een
evenwichtig compromis dat een adequaat en financieel haalbaar antwoord
moet formuleren op het probleem van vergrijzing en het
eindeloopbaandebat.
Ook ouderen zelf hebben hierbij immers baat: wanneer nu de juiste
maatregelen zullen worden genomen, kan een gezonde financieringsbasis
van onze sociale zekerheid worden ontwikkeld. Die moet leiden tot het
veilig stellen van de pensioenen, die de welvaart van de huidige en
toekomstige generatie gepensioneerden moeten garanderen.
a10. In het algemeen zou ik opmerken dat langer werken hoe dan
ook noodzakelijk is. Politici moeten op dat punt vooruitziend zijn. Het
is beter dat we nu een aantal harde maatregelen nemen, dan dat we over
een paar jaar geconfronteerd worden met een enorm geldtekort. De kruik
gaat te water tot ze barst. Het is zeer positief dat we allemaal langer
leven dan enkele tientallen jaren terug, maar we zullen natuurlijk zelf
moeten betalen om langer te kunnen leven.
a15. (53) Als men er dan toch niet in slaagt voldoende reserves op te
bouwen en aan te houden om het stelsel in leven te houden, zou men op
zijn minst de "uitdoof"-periode over langere termijn moeten spreiden.
Ik, met mijn bijna 53 jaar, voel mij betrokken partij. Ik en mijn
vrienden refereren vaak naar collega's, buren, kennissen,...die
vervroegd hun loopbaan hebben kunnen beëindigen. Mijn zoon van 27
doet dit nog niet. Dus als er maatregelen nodig zouden zijn, moeten ze
gelegd worden op de scheidingslijn tussen deze twee groepen in en dus
niet in 2007, 2008,...
a27. (58) Ik kan mij met onderstaande voorstellen niet akkoord verklaren :
1) iemand die studeert tot 25 jaar of langer zal uiteindelijk 65 jaar zijn of ouder om op pensioen te kunnen gaan: kan niet
2) wat met de bedrijven in moeilijkheden ? hoe gaan zij dit oplossen of verder ten onder gaan ?
3) geef meer werk aan de jongeren !
4) het volledige sociale stelsel moet bekeken worden, want de ouderen
zijn de dupe van de jongeren. Voor de jongeren zijn er veel
mogelijkheden die geld kosten, zoals ouderschapsverlof, kredieturen,
deeltijds werk, loopbaanonderbreking, ed.. Het bedrag dat betaald wordt
aan de ouderen is de helft wat er betaald wordt aan de werklozen. U
moet het ganse sociale stelsel herbekijken.
5) wat met degene die zware arbeid verrichten, deze hebben het moeilijker op oudere leeftijd.
6) oudere mensen kunnen de stress minder aan en zullen dan meer ziek zijn, wat dan de ziektekas zal kosten.
a28. (57) De grote vraag die we bij dit alles stellen is : Is er nog
werk genoeg? Concurrentie vanuit China doet ons allen de das om. Ik
meen dat de regering daar eens werk moet van maken om de
werkgelegenheid in eigen land in stand te houden. In de horeca
daarentegen schreeuwt men om werkkrachten en aan de kust om
jobstudenten, maar helaas de jonge mensen willen dit soort werk niet
meer doen. Iedereen weet dat het zo niet verder kan, maar men heeft het
zien aankomen. De banken en grote bedrijven waren de eerste om
vervroegd pensioen toe te staan en zelfs te verplichten. Onze generatie
tussen de 55 en 60 jaar zijn ondertussen wel de dupe van het systeem.
a30. Ik heb gewoon een politieke bemerking. Dit wordt een heet
hangijzer in de herfst. De voorstellen zijn gewoon onaanvaardbaar voor
de socialisten. M.a.w. is dit het ideale dossier om uit te spelen om
een regeringsval te veroorzaken én om stemmen te winnen voor de
SP-a. Indien de VLD deze standpunten zou schragen, betekent dit zonder
meer een nieuwe electorale uppercut gelet op de belangrijkheid van de
bevolkingsgroep die zich onzeker zal voelen in haar gepensioneerdenvel
en de bijna-gepensioneerden (zeer groot kiezerspotentieel van de VLD)
die massaal zouden kunnen afhaken.
a37. (36) Ik vind het van het grootste belang dat men de
activiteitsgraad van onze bevolking tracht te verhogen en
eindeloopbaanmaatregelen zijn daarbij absoluut noodzakelijk. Het is
onmogelijk om onze sociale welvaart op peil te houden als men er niet
in slaagt meer mensen aan het werk te krijgen/te houden maar evenzeer
moet men ervoor zorgen dat men iedereen langer aan het werk houdt/laat.
Over het algemeen vind ik de maatregelen positief en ik begrijp de
(nogal kortzichtige) houding van sommige vakbonden niet goed. Ik neem
aan dat vakbonden er niet alleen zijn voor wie nu werkt of nu een
pensioen heeft, maar dat zij mee vooruitkijken naar de toekomst van bij
voorbeeld mijn kinderen.
a39. (51) Er zijn nog altijd massa's werkloze jongeren die betaald
worden om niets te doen. Het verschil tussen de stempelvergoeding en
het loon van bijvoorbeeld een beginnende postbode zet zeker niet aan
tot werken. Intussen zegt de leiding van De Post en de overheid dat de
productiviteit niet hoog genoeg is, dat de loonkost te hoog is en de
concurrentie (schijnzelfstandigen en zwartwerkers) veel goedkoper
werkt.
a43. (39) Ik vind deze maatregelen goed en ben er zeker van dat ze ook
echt noodzakelijk zijn, daar ook wij en de generaties na ons later van
ons pensioen willen genieten. Vroeger werkte men ook langer en meer
uren per week. Dit ging toch ook.
a45. (66) Deze maatregelen zijn misschien drastisch en moeten eventueel
nog een weinig bijgeschaafd worden maar anderzijds zijn ze
levensnoodzakelijk om de uitgaven enigszins onder controle te houden.
Hopelijk zien ook de vakbonden de ernst van de situatie in en zullen
zij hun leden met de voeten op de grond plaatsen i.p.v. steeds maar aan
opbod te doen.
a47. (55) Dat er iets moet veranderen, weet ik ook wel maar laten we
eerst drastische maatregelen nemen om een rechtvaardig sociaal bestel
uit te dokteren dat aanvaarbaar is en dat doe je niet met iedereen
langer te laten werken maar door iedereen voor zijn geld (uitkering) te
laten werken. Men noemt dat ten dienste staan in ruil voor zijn sociale
uitkering….. Men schakelt op die manier het zwartwerk uit. Men
zal plots mensen genoeg hebben om onze ouderen te ondersteunen met
allerlei klussen en zo kan ik nog uren doorgaan.
a52. (56) Het is niet in het normale arbeidscircuit dat men door langer
werken jongeren kansen tot jobs ontneemt. Maar in de beperkte kring van
toppolitici VAN ALLE PARTIJEN en kaders die "tientallen jobs per
persoon cumuleren " dat men afbreuk doet aan een billijke verdeling van
het werkaanbod. Maar wat wordt daar tegen ondernomen ? Niets omdat onze
wetmakers zichzelf niet willen straffen!
a53. Andermaal wordt een bepaalde generatie geviseerd, het gaat
namelijk over een grote groep die nu of de komende jaren met pensioen
gaat en die hun hele loopbaan al opgedraaid hebben voor de kortzichtige
politiek uit het verleden (denk maar aan de crisis- en
solidariteitsbijdragen). De volgende stap is dus de afroming van onze
pensioenen. Over het aanpakken van de werklozen echter geen woord !
a54. (62) Enkele van de basisprincipes, die tot nu toe blijkbaar hebben
stand gehouden en waar reeds in 2000 een brede consensus over bestond,
zijn o.a. het primeren van de pensioenen op de brugpensioenen en eerder
dan een verplichte pensioenleeftijd, is een loopbaanduur meer
aangewezen om de pensioenrechten vast te stellen. Hierbij kan dan ook
rekening worden gehouden met de "zwaarte" van de uitgeoefende beroepen.
Ik ben er van overtuigd dat we drastisch het roer moeten omgooien, als
we onze sociale verworvenheden maximaal willen vrijwaren. Een massale
uittocht van vele gezonde vijftigplussers naar de hobby- en wandelclubs
en de Spaanse costa' s lijkt mij noch houdbaar, noch verstandig. Er mag
uiteraard geen afbreuk gedaan worden aan de verworvenheden van de
huidige gepensioneerden.
a56. (57) Ik vernam dat het totaal inkomen van mijn rustpensioen en het
overlevingspensioen op 60 jarige leeftijd begrensd is tot 110 % van het
overlevingspensioen. Daar ik momenteel reeds 40 jaar ononderbroken heb
gewerkt heb ik dus reeds lang deze grens bereikt. Maar dat wil ook
zeggen dat ikzelf sinds het overlijden van mijn man (2002) niets meer
opbouw, en toch de volledige sociale bijdragen mag blijven betalen. Ik
vind dat grove diefstal en profiteren van de zwakken, want tenslotte is
er niemand die deze groep ook werkelijk steunt.
a56. Anderzijds vind ik het ook niet eerlijk dat een grensarbeider op
60 jaar met pensioen gaat in Frankrijk, zijn pensioenbijdrage kan innen
en tegelijkertijd geniet van een Belgische mutualiteit, waarvan hij
zijn ziektebijdragen opstrijkt tot 65 jaar. In Duitsland krijgt men
vanaf 60 jaar zijn volledig pensioen en mag men nog een klein bedrag
(voor iedereen gelijk) bijverdienen. Vanaf 65 jaar echter geniet men
van een volledig pensioen en mag men voor 100% zijn job verder
uitvoeren. Zou men er nu eindelijk eens geen werk van maken binnen
Europa om alles op sociaal gebied gelijk te stellen.
a58. (49) In plaats van de huidige werknemers aan te pakken zorg er
voor dat de jongeren vroeger op de arbeidsmarkt komen. Desnoods in
combinatie met studeren ,dat heb ik ook vroeger moeten doen, maar ik
was wel vanaf 21 jaar aan het werk .
a59. Duizenden gepensioneerde zelfstandigen krijgen vandaag minder dan
500 euro per maand. Deze groep mensen blijft in de vergeethoek. Ikzelf
ben na een loopbaan van 40 jaar als zelfstandige op pensioen gegaan. Ik
was toen 60 jaar, werd 25% afgetrokken en ontving 18000 Bfr per maand.
Opnieuw gewerkt als ambtenaar vanaf mijn 66-ste tot mijn 71-ste. MIJN
HUIDIG GEZINSPENSIOEN IS NU ALS ZELFSTANDIGE EN WERKNEMER 713 EURO. Na
44 jaar 10 maanden en 19 dagen (belachelijk !). Over dergelijke
toestanden spreekt geen enkele politieke partij (ook de VLD niet, die
toch bij voorkeur de kaart van de zelfstandigen moet of zou moeten
trekken).
2. Besluiten
1. Tot nu toe werd door geen enkele instantie, noch door de overheid
noch door de vakbonden, zwart op wit bewezen dat de voorgestelde
maatregelen wel degelijk of helemaal niet (financieel) noodzakelijk
zijn. Deze berekeningen werden (nog) niet getoond en verdedigd als
bewijsstuk. Ofwel zijn de pensioenen vanaf 2006 tot 2050 betaalbaar
ofwel zijn ze dat niet. Als de berekeningen aantonen dat de pensioenen
niet betaalbaar blijven gedurende die periode, moeten er maatregelen
genomen worden. Anders zij deze maatregelen niet nodig of toch niet
zulke drastische.
2. Iemand die studeert tot zijn 25 zal slechts op zijn 65-ste op pensioen kunnen gaan. Kan niet.
3. Iemand die zwaar werk doet, zal onmogelijk langer kunnen werken dan nu. Hij zal (waarschijnlijk) meer ziek zijn.
4. Is er werkgelegenheid genoeg ? Er zijn massa’s werklozen die vergoed worden om niets te doen.
5. Men moet iets doen aan het feit dat sommigen tientallen jobs cumuleren.
6. Er wordt andermaal EEN groep geviseerd. Het gaat om hen die
binnenkort met pensioen gaan. Zij hebben hun ganse leven reeds
bijgedragen. Nu wordt hun pensioen geviseerd.
7. Zorg dat de jongeren vroeger op de arbeidsmarkt komen, desnoods in combinatie met studeren.
8. De (nog te) magere pensioenen van de zelfstandigen worden op de
korrel genomen. De VLD zou beter voor deze groep moeten opkomen.
9. Van inspraak vanwege de senioren(groeperingen) (vanaf 50 of 55 en ouder) is andermaal geen sprake.